Muszę mieć tę książkę. Przyszedłem tutaj, żeby ją ukraść... Fajny fragment ze „Złodziei koni” R. Grzeli

Czytam teraz „Złodziei koni” Remigiusza Grzeli. Natrafiłam w nich na bardzo ciekawy fragment o książce, którą znam i podziwiam, czyli o „Gorącym oddechu pustyni” Gustawa Herlinga-Grudzińskiego. Jeden z bohaterów znalazł pracę magisterską o opowiadaniach tego autora, zaczął czytać i... Oto, co pisze Grzela:

Ale już od pierwszego rozdziału, w którym autorka cytowała opowiadania Herlinga, wiedziałem, że na tej pracy nie poprzestanę, że zaraz, jutro, wypożyczę sobie coś z biblioteki albo wyniosę z księgarni pod koszulą, bo książki kraść można, to nawet jest rodzaj wyróżnienia dla autora, że jego książki kradną... W każdym razie tak się zaczytałem, że przejechałem swój przystanek.[1]

Żałowałem, że w pracy znajdowały się zaledwie fragmenty prozy Herlinga, nagle poczułem, że jego słowa są mi potrzebne do życia. (...) Chciałem przeczytać całą opowieść, a nie tylko jej naukową analizę. Jeśli z wypiekami na twarzy czytałem pracę magisterską, to co dopiero działoby się przy czytaniu tych opowiadań?[2]

Następnego dnia nie mogłem się doczekać jedenastej. Stałem przed drzwiami księgarni Prusa na Krakowskim Przedmieściu długo przez otwarciem. Zaglądałem przez szybę, jakbym chciał przyspieszyć trzymających się regulaminu pracowników. Punkt jedenasta sprzedawca otworzył drzwi. Wtedy uświadomiłem sobie, że nie robię najmądrzej, bo powinienem poczekać przynajmniej do dwunastej, kiedy księgarnia zapełni się ludźmi, żeby niepostrzeżenie uratować pod koszulą jedną z książek Herlinga. Jak być niezauważonym, kiedy przez pół godziny zaglądałem przez szybę w drzwiach, a teraz chodziłem po pustej księgarni? Zszedłem na dół, do działu literatury pięknej, tylko zobaczyć, czy jego książki w ogóle są. Były. Chwyciłem Gorący oddech pustyni i kolejny znak – właśnie w tym zbiorze był Portret wenecki. Nie miałem pieniędzy. Zacząłem więc podczytywać. Nikt mi specjalnie nie przeszkadzał. Czytałem przejęty. Chyba kucnąłem, bo usłyszałem nad sobą głos młodej kobiety: „Czy pan zasłabł? Źle się pan czuje?”. Wstałem, nie wiedziałem, co zrobić: odłożyć książkę? Coś tłumaczyć? W końcu zdobyłem się na szczerość. Powiedziałem: „Proszę pani, ja muszę mieć tę książkę. Nie umiem pani tego wytłumaczyć. Przyszedłem tutaj, żeby ją ukraść, ale nie mogę, a potem zacząłem czytać, a teraz nie mogę przestać. Nie mam pieniędzy. Dzisiaj wydaje mi się, że od tej książki zależy moje życie”. Zdziwiła się. Zareagowała spontanicznie, pewnie zaskoczyła samą siebie. „Niech pan ją schowa pod koszulę. Niczego nie widzę. Tylko niech pan już idzie”. (...) Pozwoliła mi wyjść. Uważam, że ta kobieta jest świętą. Czytałem tę książkę kilka razy, od deski do deski i na wyrywki. Dzisiaj mogę powiedzieć, że znam ją prawie na pamięć. Wielokrotnie ratowała mnie z beznadziei, z depresji, wyrywała mnie z osamotnienia, dawała ucieczkę i schronienie.[3]

---
[1] Remigiusz Grzela, „Złodzieje koni”, Studio Emka, 2014, str. 114.
[2] Tamże, str. 115.
[3] Tamże, str. 116-117.