„Chłopiec z lodu” Guido Sgardoli

Doktor Warren, fizyk jądrowy, brał udział w konstrukcji bomby atomowej. Gdy dowiedział się, że użyto jej do uśmiercenia ludzi i że zginął jego jedyny syn, wpadł w depresję. Po wojnie znalazł pracę na stacji meteorologicznej na Grenlandii. Któregoś bardzo mroźnego dnia postanowił usiąść na brzegu oceanu, zamknąć oczy i pozwolić, by natura zrobiła swoje. I kiedy szukał dogodnego miejsca do popełnienia samobójstwa, zauważył coś dziwnego – w jednej z brył lodu tkwiło dziecięce ciało. Zdumienie doktora wzrosło, gdy okazało się, że chłopiec żyje.

Kim jest ten chłopiec? Skąd wziął się w lodzie? Jak to się stało, że nie umarł, przebywając w tak ekstremalnych warunkach? Dlaczego ma pomarszczoną skórę i czarne, kruszące się zęby? W książce nie znajdziemy odpowiedzi na wszystkie te pytania, autor zdecydował się zostawić białe plamy i przypomnieć czytelnikom, że natura kryje wiele zagadek, a niektórych zjawisk, takich jak chociażby hibernacja, nie umiemy wyjaśnić do końca. 

Guido Sgardoli wzruszająco pokazał tęsknotę chłopczyka za biologiczną rodziną oraz depresję mężczyzny, który uświadomił sobie, że niechcący przyczynił się do śmierci wielu ludzi. Rozwój uczuć pomiędzy tymi dwoma bohaterami został opisany subtelnie i przekonująco. A kochać małego Jima nie jest łatwo. Nie wystarczy siedzieć obok i obserwować, jak odzyskuje zdrowie. Trzeba go także chronić przed eksperymentami medycznymi i pracownikami agencji rządowych, widzącymi w nim nie delikatną istotę ludzką, tylko fascynujący obiekt do badań nad hibernacją. Czy pogrążony w żałobie, apatyczny mężczyzna poradzi sobie z tak potężnymi przeciwnikami i nie zawiedzie dziecka, które zaczyna mu ufać?...

Spójrzmy teraz na pracę tłumaczki Hanny Cieśli:

„Przechodząc obok starej ryciny, zawieszonej na ścianie salonu, przyszła mu do głowy myśl” (s. 96) – żeby tłumacz nie umiał poprawnie użyć imiesłowu?...  

„(...) jedna jego część była tam, gdzie jego myśli, druga próbowała zaadoptować się do nowych miejsc i nowych twarzy” (s. 98) – żeby tłumacz mylił znaczenie słów? Wyrazy „adoptować” i „adaptować” brzmią podobnie, ale znaczą coś innego. W tym przypadku powinno być oczywiście „zaadaptować”.  

„(...) napiłabym się filiżankę dobrej, gorącej kawy” (s. 109) – albo „napiłabym się dobrej, gorącej kawy”, albo „wypiłabym filiżankę dobrej, gorącej kawy”. 

„Skuter nie mógł ruszyć, więc postanowił dalej iść pieszo” (s. 17) – od kiedy skutery mają nogi? 

„wyczuwając intuicyjnie myśli chłopca” (s. 98) – masło maślane, „wyczuwając” to przecież inaczej „rozpoznawać intuicyjnie”. 

„Jego siła i wola dzień po dniu rozwijały się, podobnie jak każda inna część ciała, jak kości i mięśnie” (s. 18) – o ludzie, przecież siła i wola to nie części ciała!  

Starczy przykładów, bo nie chcę się denerwować. Tak więc do autora nie mam żadnych zastrzeżeń, do pań zajmujących się przekładem i redakcją – mnóstwo. Gorąco polecałabym „Chłopca z lodu”, bo to książka niebanalna i wzruszająca (choć może zbyt smutna jak na młodzieżówkę), gdyby przetłumaczona była na polski, a nie na polskawy. 

---

Guido Sgardoli, „Chłopiec z lodu” („The Frozen Boy”), przeł. Hanna Cieśla, red. Ewa Stuła, Edycja Świętego Pawła, 2013.