„Las umarłych” Ernst Wiechert

„Las umarłych” to relacja z pobytu w Buchenwaldzie, napisana w roku 1939 przez Ernsta Wiecherta, który z powodów politycznych został aresztowany przez gestapo i uwięziony w obozie. Wypuszczono go dosyć szybko, ale to, co przeżył i zobaczył, odcisnęło piętno na jego dalszym życiu. Wiechertowi radzono, by w obozie zachowywał się jak kamień – nie rozmyślał, nie litował się nad nikim, nie zapamiętywał niczego, on jednak chciał zapamiętać i przekazać innym jak najwięcej.

W „Lesie umarłych” opisał pobyt w areszcie, katorżniczą pracę w Buchenwaldzie, tortury. Jedną z tortur było wieszanie więźniów za ramiona na całą noc. Sadystyczni strażnicy wypalali cygarem dziury w twarzach wiszących ludzi. Bywało, że rankiem przedramiona więźniów były całe czarne i musiano je amputować.

„Naród rzucony został na sito, a plewy wzięły górę nad ziarnem. Boży wiatr stał się wiatrem diabelskim. Nagość władzy nigdy nie była bezwstydniej upiększana, nigdy bardziej nie zhańbiono obrazu podobieństwa Boga”*.

Jak widać na podstawie powyższego fragmentu, Ernst Wiechert nie poprzestał na relacjonowaniu, czynił także pełne żalu komentarze nad upadkiem narodu niemieckiego. Te komentarze oraz liczne wzmianki o diable i Królestwie Bożym to najsłabsze punkty książki. „Las umarłych” napisany został stylem pełnym patosu, ciężkim, trochę męczącym dla czytelnika. Myślę, że jednak nie powinno się skreślać tej książki z powodu stylu, trzeba docenić, że autor jako jeden z pierwszych przekazał prawdę o hitlerowskich obozach, że z troską wypowiadał się o Żydach i że potępiał nie tylko faszystów, ale też komunistów, co w tamtych latach było raczej rzadkością.

---
* Ernst Wiechert, „Las umarłych” („Der Totenwald”), przeł. Edward Martuszewski, Pojezierze, 1988, str. 156.