„A jej oczy były niebieskie” Lisa Hågensen

Ostatnie trzy wieczory spędziłam z książką Lisy Hågensen „A jej oczy były niebieskie”. Jest to połączenie powieści obyczajowej z thrillerem, historia o czterdziestoletniej bibliotekarce Raili, która pod wpływem okoliczności stała się detektywem. Po rozstaniu z narzeczonym kobieta kupiła domek w odludnym zakątku Szwecji, sądząc, że będzie mogła spędzać tam spokojne urlopy. Szybko jednak zauważyła, że w tym pięknym miejscu dzieje się coś niesamowitego. W zachowaniu wielu sąsiadów widać agresję albo apatię. Staffan, który zabiega o jej względy, podobno maltretował swoją poprzednią żonę, jedna z matek w ogóle nie zajmuje się dziećmi, a Olofsson utrzymuje, że od lasu nadciąga coś złego. 

Akcja toczy się niespiesznie. Raila – narratorka – szczegółowo opowiada o swojej codzienności: o zbieraniu grzybów, kontaktach z przyjaciółką i sąsiadami. Nie stroni od naturalistycznych, ohydnych opisów wymiotowania czy krwotoku z dróg rodnych. Nie wygląda specjalnie atrakcyjnie, bo ma nadwagę i cellulit, a mimo to często biega nago w miejscach, gdzie ktoś mógłby ją zauważyć. Na amatorską działalność detektywistyczną przeznacza wiele czasu oraz pieniędzy, kupuje na przykład parę kosztownych zestawów klocków Duplo. Jest nieustraszona, zawzięta oraz... niechlujna, bo w ferworze śledztwa często zapomina o zdjęciu upapranych nieczystościami ciuchów. Zdarza się nawet, że ludzie zwracają uwagę na jej brzydki zapach:

– Co tak dziwnie pachnie? To ty, Raili? – zapytał Anders i wyjechał spokojnie z podwórka.

– Słucham? – Spojrzałam na swoje ubranie. Miałam na sobie to, w czym spałam i co nosiłam dzień wcześniej. Dżinsy z plamami po rzygach (s. 373-74).

Miłośników zwierząt uprzedzę, że w książce znajduje się szczegółowy opis mordowania kota. Zabija go nie Raila, tylko inna bohaterka – bo tak się składa, że obok przygód Raili otrzymujemy wstawki o urodzonej przed kilkoma stuleciami i uznanej za czarownicę Kirsti. Kobieta, która w tamtych prymitywnych czasach zdobyła taki przydomek, właściwie przegrała swoje życie. Czekały ją tortury, a jeśli udało się jej przetrwać i nie zginąć na stosie, i tak nie było już dla niej miejsca w społeczeństwie. Wątek cierpień Kirsti bardzo porusza. 

Na okładce wyczytałam, że autorka „A jej oczy były niebieskie” literaturą zajęła się dopiero wtedy, gdy weszła w wiek średni. Podoba mi się takie podejście do życia: odchować dzieci i zacząć realizować marzenia. Lisa Hågensen niewątpliwie ma talent, pisze w przyjemny sposób, konstruuje ciekawe scenki obyczajowe i całkiem sprawnie tworzy atmosferę narastającego zagrożenia. Podczas czytania nigdy nie miałam uczucia nudy i kilka razy się wystraszyłam. A tego właśnie oczekuję od thrillerów.

---

Lisa Hågensen, „A jej oczy były niebieskie”, przeł. Małgorzata Kłos i Monika Chruściel, Czarna Owca, 2017.