„Nieszczelna sieć” Håkan Nesser

Maardam to fikcyjne miasto położone w nieokreślonym kraju, liczące trzysta tysięcy mieszkańców. W owym mieście znajduje się komenda policji, której pracownicy nazywają się m.in. Van Veeteren, deBries, Reinhard, Moreno, Münster. Szwedzki autor Håkan Nesser napisał całą serię powieści o śledztwach prowadzonych przez tych policjantów. 

Pierwsza część cyklu nosi tytuł „Nieszczelna sieć” i opowiada o szukaniu mordercy Evy, której zwłoki znaleziono w jej własnej wannie. W takich wypadkach głównym podejrzanym staje się mąż ofiary, zwłaszcza jeśli nie umie przedstawić alibi ani wskazać innych podejrzanych, toteż i teraz prawie wszyscy uznali, że Evę zabił jej mąż Janek Mitter. On sam twierdzi, że jest niewinny, choć też przyznaje, że niczego z feralnej nocy nie pamięta. Dużo pił i w pewnym momencie stracił świadomość. Kiedy rano odkrył zwłoki, zachował się bardzo dziwnie – wprawdzie zadzwonił na policję, ale zaraz potem umył naczynia, zrobił pranie, posprzątał, czyli zatarł ślady mogące pomóc w ustaleniu, czy ktoś obcy wtargnął do mieszkania. Po pewnym czasie komisarz Van Veeteren dochodzi do wniosku, że Evę zabił ktoś związany z miejscem jej pracy, czyli ze szkołą. Ma nadzieję, że „z odrobiną szczęścia uda się rozpiąć sieć wokół gimnazjum i może dzięki temu wpadnie w nią jakaś grubsza ryba”*. Zakłada więc sieć, a w międzyczasie wraz ze współpracownikami przesłuchuje osoby mogące udzielić informacji o życiu małżonków.

Przeszłość Janka sprawia wrażenie nudnej i zwyczajnej. O wiele ciekawsze są dzieje Evy, która doświadczyła wielu nieszczęść. Największe z nich to śmierć czteroletniego synka. W czasie, gdy rodzice bawili się na przyjęciu, malec utonął w stawie. Osierocona matka wpadła w nałóg alkoholowy, wzięła rozwód z mężem i przez kilka lat najprawdopodobniej nie spotykała się z żadnym mężczyzną. Dopiero kiedy przyjechała do Maardam i poznała Janka, poczuła chęć, by znowu założyć rodzinę. Kilka miesięcy temu wzięła ślub i jeśli wierzyć słowom nowego męża, żyli ze sobą szczęśliwie.

Powieść została tak skonstruowana, że nie da się odgadnąć, kto zabił. Ale to jedyna jej wada. Nesser pisze sprawnie, ciekawie zarysowuje tło psychologiczne i społeczne. Nie poznajemy zbyt wielu faktów z prywatnego życia komisarza, tyle tylko, że mieszka sam, niekiedy odwiedza syna przebywającego w więzieniu i że po tylu latach patrzenia na nikczemność ludzką stał się cyniczny. Nie współczuje ani ofiarom, ani mordercom, ot, po prostu usiłuje dobrze wykonywać swoją pracę. Jest doskonałym policjantem, a jednocześnie wielkim niechlujem – ciągle grzebie wykałaczką w zębach. Robi to nawet w towarzystwie i nawet wtedy, gdy rozmówca daje do zrozumienia, że czuje się niekomfortowo.

Moja ocena: 4/6.

---

* Håkan Nesser, „Nieszczelna sieć” („Det grovmaskiga nätet”), przeł. Wojciech Łygaś, Czarna Owca, 2012, s. 211.