Azar Nafisi „Czytając Lolitę w Teheranie”

Lubisz książki o książkach? Rozumiesz ludzi, dla których książki są azylem, ucieczką od rzeczywistości? Rozmyślasz czasami nad postępowaniem Humberta, Lolity, Daisy Miller czy też Katarzyny Sloper? Interesujesz się kulturą i polityką Iranu? W takim razie „Czytając Lolitę w Teheranie” może Ci się spodobać.

„Przez cały dzień czytałam, zamiast pracować. Co jakiś czas zerkałam na zegarek i obiecywałam sobie w duchu: Zacznę pracę za pół godziny, może za godzinę; skończę czytać, kiedy tylko dojdę do końca rodziału”[1].

Rzeczywistość, od której chciała uciec Azar Nafisi, to Iran w czasach, kiedy władzę objął Chomeini. Azar odeszła z uniwersytetu i w swoim domu urządzała spotkania dla studentek (bo studentów płci męskiej nie mogła zaprosić) wykazujących żywe zainteresowanie literaturą. Młode Iranki przychodziły do niej, by rozmawiać o bohaterach Nabokova, Jamesa, Austen i Fitzgeralda, a także o swoim własnym życiu. U Azar mogły zdjąć czador i choć przez godzinę poczuć się swobodnie.

„A sięgnęłam po książki dlatego, że były jedynym azylem, jaki znałam, schronieniem potrzebnym mi, żeby przetrwać”[2] – wyznaje autorka, która umiała zatopić się w lekturze nawet wtedy, gdy w sąsiedztwie brzmiały wystrzały. „Nastąpiły dwie kolejne eksplozje. Nadal czytałam”[3]. O dziwo, w takich chwilach mocno skupiała się na treści książek i robiła ciekawe notatki.

Książka Azar Nafisi nie nadaje się do czytania w autobusie, bo jest gruba i wymaga skupienia. Autorka niejednokrotnie nawiązuje do treści takich dzieł jak „Zaproszenie na egzekucję”, „Wielki Gatsby”, „Daisy Miller”, „Dom na Placu Waszyngtona” i oczywiście „Lolita”.

Moja ocena 4/6.

---

[1] Azar Nafisi, „Czytając Lolitę w Teheranie”, przeł. Ivonna Nowicka i Joanna Pierzchała, Świat Książki, 2005, str. 223.

[2] Tamże, str. 218.

[3] Tamże, str. 239.